insan y-dna haplogrubu ne demek?

İnsan genetiğinde, bir insan Y kromozomu DNA haplogrubu, Y kromozomundaki DNA'nın (Y-DNA denir) rekombinan olmayan kısımlarında meydana gelen mutasyonlarla tanımlanan bir haplogrup sınıflandırması terimidir. Birçok insan tarafından paylaşılan mutasyonlara tek nükleotid polimorfizmi (SNP) denir.¹

İnsanlarda Y kromozomu, nesil başına yaklaşık iki mutasyon geçirir.² Y-DNA haplogrupları, her bir haplogrup için benzersiz olan yüzlerce hatta binlerce mutasyonu paylaşan Y-kromozomu filogenetik ağacının ana dallarını temsil eder.

En son bilinen Y-kromozomal ata (Y-MRCA, gayriresmî olarak Y kromozom Âdem'i olarak da bilinir), şu anda yaşayan tüm erkeklerin patrilineal olarak sahip oldukları en yeni ortak atasıdır (MRCA). Y kromozom Âdem'inin yaklaşık 236.000 yıl önce Afrika'da yaşadığı tahmin edilmektedir. Diğer popülasyonel darboğazlar incelenerek çoğu Avrasyalı erkeğin 69,000 yıl önce yaşayan tek bir erkeğin soyundan geldiği de bulunmuştur. Diğer büyük darboğazlar yaklaşık 5.000 yıl önce meydana gelmiştir ve bu olaylar sonucunda Avrasyalı erkeklerin çoğu atalarını 5000 yıl önce yaşamış bir düzine erkeğe kadar takip edebilmektedir.³⁴

Adlandırma kuralı

Y-DNA haplogrupları, bir dizi Y-DNA SNP işaretleyicisinin varlığı ile tanımlanır. Alt kladlar, Y kromozom filogenetik ağacında en aşağıda bulunan SNP olan ''terminal SNP'' yardımı ile tanımlanır.⁵⁶ Y Kromozom Konsorsiyumu (YKK), ana Y-DNA haplogruplarını A'dan T'ye büyük harflerle isimlendiren bir sistem geliştirmiş, alt kladların gösterimi içinse sayıları ve küçük harfleri kullanan bir sistemle (longhand) sınıflandırılabilir hale sokmuştur. YKK shorthand isimlendirmesi ise, ana Y-DNA haplogruplarını yine harfler ile göstermekle birlikte, tire ile bu harfi alt grup ve alt kladlardan ayırmış ve küçük harf ile sayı kullanımı yerine terminal SNP adını kullanmıştır.⁷ Örneğin R haplogrubunun, 1a (M420) numaralı alt kladına mensup bir Y kromozomu, R1a (longhand) veya R-M420 (shorthand) şeklinde gösterilebilir.

Filogenetik ağaç

Ayrıca bakınız

• Genetik şecere
• Y kromozom Âdem'i
• Türklerin genetik tarihi

Kaynakça

Okuma listesi

• (chart highlighting new branches added to the A phylotree in March 2013)

Dış bağlantılar

• ISOGG Y-DNA Haplogroup Ağacı
• FTDNA (2008) Y-Kromozom Filogenetik Ağaç
• Farklı Y kromozomal STR mutasyon oranlarının hız tablosu
• Y Haplogroups Haritası
• Genografik Projeden National Geographic'ten İnsan Yolculuğu Atlası
• DNA Mirası'nın Y-haplogroup haritası
• Y-Kromozomlarıyla Paternal Ancestry'i Keşfetmeye İlişkin Video Eğitimi
• Haplogroup Predictor
• Y-DNA Haplogroup ve Alt Bölüm Projeleri
• Kerchner'ın YDNA Haplogroup açıklamaları, projeleri ve bağlantıları
• Y-DNA Test Şirketi STR Marker Karşılaştırma Tablosu
• Y-DNA Etnografik ve Genografik Atlas ve Açık Kaynak Veri Derleme
• Y Kromozomu Konsorsiyumu

Orijinal kaynak: insan y-dna haplogrubu. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. ↩

2. "one mutation in every 30 million base pairs" ↩

3. "we date the Y-chromosomal most recent common ancestor (MRCA) in Africa at 254 (95% CI 192–307) kya and detect a cluster of major non-African founder haplogroups in a narrow time interval at 47–52 kya, consistent with a rapid initial colonization model of Eurasia and Oceania after the out-of-Africa bottleneck. In contrast to demographic reconstructions based on mtDNA, we infer a second strong bottleneck in Y-chromosome lineages dating to the last 10 ky. We hypothesize that this bottleneck is caused by cultural changes affecting variance of reproductive success among males." ↩

4. ↩
5. ↩
6. ↩
7. ↩

Kategoriler